Karol Poznański (1931-2022)

prof. dr hab. Karol Poznański (1931-2022) wybitny historyk oświaty i wychowania. Rektor Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w latach 1984-1990. Funkcję rektora pełnił ponownie w latach 1999-2002, od 2000 jako rektor Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, jednocześnie będąc kierownikiem Katedry Historii Wychowania APS.

Urodzony 14.02.1931 r. w Żarkach k. Częstochowy. W 1955 roku ukończył studia magisterskie z pedagogiki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Tytuł profesora nauk humanistycznych otrzymał w 1986 roku. 

Autor licznych monografii, artykułów naukowych, studiów, rozpraw, recenzji. Jego zainteresowania naukowe skupiały się wokół badań XIX- wiecznej oświaty. Wypromował ponad 20 doktorów, z których czterech uzyskało stopień doktora habilitowanego. Wielokrotnie recenzował dorobek naukowy oraz rozprawy habilitacyjne, opiniował doktoraty, recenzował wnioski na nominacje profesorskie.

Związany był z wieloma instytucjami naukowymi. W 1955 roku Karol Poznański został zatrudniony w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, od 1957 roku w Katedrze Historii Oświaty i Wychowania. To właśnie za Jego sprawą w 1972r. Wyższe Studium Nauczycielskie w Lublinie połączono z Sekcją Pedagogiczną Wydziału Humanistycznego UMCS i utworzono Wydział Pedagogiki i Psychologii. Profesor był jego pierwszym Dziekanem. Starania Profesora Karola Poznańskiego doprowadziły do zorganizowania i otwarcia w l976 r, Instytutu Wychowania Artystycznego UMCS oraz utworzenia w 1977 r. Instytutu Psychologii UMCS.

Profesor Karol Poznański został powołany w 1984 r., przez min. Benona Miśkiewicza na stanowisko rektora Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Profesor doprowadził do przekształcenia jej w Akademię Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.

Wraz z Prof. Łukaszem Kurdybachą Prof. Karol Poznański współtworzył Pracownię Dziejów Oświaty Polskiej Akademii Nauk, z którą związany był w latach 1962-1968. W latach 1968-1969 pracował w Departamencie Spraw Nieletnich Ministerstwa Sprawiedliwości – profilaktyka i wyniki resocjalizacji w zakładach dla nieletnich, a w latach 1980-2002 był członkiem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN.

W latach 1998-2000 był kierownikiem Zakładu Historii Kultury Fizycznej w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Pełnił także funkcję eksperta Ministra Edukacji Narodowej. Profesor Karol Poznański był członkiem- założycielem Fundacji Rektorów Polskich, członkiem redakcji „Przeglądu Historyczno-Oświatowego”, a także członkiem m.in. Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Rady Naukowej Instytutu Badań Pedagogicznych, Towarzystwa Historii Edukacji.

Za swą działalność Profesor Karol Poznański został uhonorowany licznymi odznaczeniami m.in.: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medal „Za Zasługi dla Rozwoju Polskiej Pedagogiki”. Złotą Odznaką ZNP, Medalem UMSC „Nauka w Służbie Ludu”, Złotą Odznaką Towarzystwa Przyjaciół Dzieci,

Profesor Karol Poznański był osobą bardzo cenioną w środowisku. Zawsze okazywał ogromną życzliwość swym współpracownikom, w każdym momencie można było liczyć na Jego pomoc i wsparcie, ciekawą rozmowę na wszelkie tematy. Pan Profesor posiadał niezwykłą umiejętność motywowania do pracy, podsuwania wskazówek, zachęcania do podejmowania działania. Zawsze obdarzał dobrym słowem, w każdym działaniu, każdej pracy innych potrafił dostrzec dobre strony. Pan Profesor posiadał niezwykłą umiejętność opowiadania, snucia wspomnień, ożywiania słowem wydarzeń, o których można słuchać godzinami, czując niedosyt, kiedy opowieść się kończy

Jego życie wypełnione było pracą. Profesor Karol Poznański specjalizował się w historii organizacji szkolnictwa polskiego od Oświecenia do okresu międzywojennego. Badał myśl pedagogów okresu rozbiorowego oraz szkolnictwa w okresie Królestwa Polskiego 1815-1919.

Wychował całe pokolenie historyków wychowania. Wielu z Jego uczniów otrzymało tytuły profesorów zwyczajnych. Był człowiekiem o wielkim sercu, przedwojennej kulturze, znakomitym znawcą dziewiętnastowiecznej oświaty, o czym świadczą liczne prace. Kilka dni przed śmiercią skończył pisać ostatni tom źródeł do dziejów oświaty.